Opdracht Max Havelaar

Max Havelaar

Mijn mening is dat het boek ‘Max Havelaar’ van Multatuli representatief is voor de Romantische literatuur. Dit zal ik aantonen door gebruik te maken van verschillende argumenten, maar eerst zal ik wat korte informatie over deze periode geven.

In de Romantiek kwam er een grotere aandacht voor gevoelens en het gevoel in het algemeen. Er kwam meer focus op het gevoel en werd groots geschreven. Een ander kenmerk van de Romantiek was dat er een (her) ontdekking kwam van de natuur. Natuur werd belangrijk in boeken en er werd heel lang over gesproken. Zelfs zo lang dat mensen het saai begonnen te vinden. Er was ook geen dichterlijke beperking in de Romantiek. Er kwam grote waardering voor fantasie en de verbeeldingskracht. Ook wilde de Romantiek ver van het Classicisme staan en verbrak daarom de regels die ze in die periode hadden opgesteld.

Het belangrijkste kenmerk van de Romantiek is toch wel het gevoel. Het gevoel speelt daarom ook een grote rol in het boek. Max Havelaar spreekt graag zijn gevoel uit over verscheidene zaken. Waar hij het liefst over praat is natuurlijk zijn werk. Dit is ook makkelijk in het boek terug te vinden, want het staat wel bijna in elk hoofdstuk dat hij veel liefde en enthousiasme heeft voor zijn werk. Daarnaast spreekt hij ook vaak over het gevoel dat hij krijgt als hij het bestuur ziet en hoe de bevolking daar leeft, namelijk: onrechtvaardig.

Een ander argument is dat het boek een boodschap bevat. Boeken die geschreven zijn in de Romantiek bevatten vaak een boodschap. De boodschap die dit boek wil overbrengen is natuurlijk dat de bevolking op Java onrechtvaardig wordt behandeld en wordt onderdrukt. Het boek breekt ook met de classicistische regels. Het boek is geschreven met een raamvertelling en met verschillende vertellers.

Natuur speelt ook een grote rol in dit boek. Max Havelaar spreekt graag elk moment over de natuur als hij de kans krijgt en spreekt daar dan ook lang over. Hij beschrijft het zo uitgebreid dat hij nog net niet elk zandkorreltje beschrijft.

Mensen zouden dit boek toch niet als een boek bestempelen die romantisch is. Het boek is namelijk ook realistisch geschreven. Het verhaal speelt zich niet af in een vreemd land, maar in een land wat iedereen in Nederland wel kent. Het verhaal is ook waarheidsgetrouw geschreven. Dit tezamen maakt het boek ook realistisch.

Ik zou het boek toch bestempelen als romantisch met dan een invloed van het Realisme. Het gevoel, de boodschap, het breken met de classicistische regels en de natuur spelen een grotere rol dan dat het realistische heeft in het boek. De Romantiek heeft dus meer de overhand dan het Realisme, daarom is het boek romantisch.

Ik zou het boek niet aan iedereen aanraden. Het boek is ook aardig dik. Mensen zien er daarom ook snel tegenop. Soms kan het verhaal ook langdradig worden, maar daar moet je je doorheen zetten en verder durven te lezen. Dit neemt niet weg dat ik het boek stom vindt, maar als iemand niet tegen oud taalgebruik kan, zou ik het niet aan hem/haar aanraden of zou ik aanraden de hertaalde versie te lezen.

Opdracht 'Reize door Aapenland' Klas 5

Ik ben van mening dat ‘Reize door Aapenland’ van J.A. Schatz representatief is voor de Verlichting. Deze stelling zal ik gaan beargumenteren en onderbouwen in de tekst hieronder.

De Verlichting (1700-1800) was een periode die zeer gefocust was op het menselijk verstand, ook wel de ratio genoemd. Mensen gingen in deze periode steeds meer zelf nadenken en gebruik maken van hun ratio. Ze waren ook van mening dat de ratio in staat was om alles op te lossen en te begrijpen. Men ging zelf van alles onderzoeken en proberen de wereld te begrijpen. De mensen gingen in die periode ook de politiek macht beoordelen en bekritiseren. Daardoor verloren kerk, adel en koningen veel macht. Ook kwam tijdens de Verlichting de Franse Revolutie op gang. Deze streefden voor vrijheid, gelijkheid en broederschap.

Ten eerste beschouw ik een ‘Reize door Aapenland’ als representatief voor de Verlichting, omdat het een imaginair reisverhaal is. Een imaginair reisverhaal is namelijk typerend voor de Verlichting. De hoofdpersoon vlucht naar een niet bestaand land en maakt daar allerlei onwerkelijke verhalen mee, waar hij het wel of niet mee eens is. Ook bevat een reisverhaal vaak een boodschap. Een ‘Reize door Aapenland’ is te zien als (politieke) satire. De schrijver, Gerrit Paape pseudoniem: J.A. Schasz, was patriot. Zijn verhaal zou zich tegen de prins gezinden kunnen keren of tegen de radicale patriotten of toch tegen de samenleving. De apengemeenschap kan namelijk de samenleving uit de 18de eeuw voorstellen.

In de tweede alinea was al beschreven hoe de Verlichting was en hoe ze gebruik maakten van de ratio. In het eerste hoofdstuk gebruikt de hoofdpersoon al zijn verstand (ratio) wanneer zijn vrouw, zijn paard, zijn hond en zijn dienstmeisje in het water liggen. Hij heeft geen idee en twijfelt wie hij moet redden, daarom bedenkt hij bij iedereen een voor- en een nadeel, als hij diegene redt. Daarom heet het eerste hoofdstuk 'door lang delibereren, alles verloren', de hoofdpersoon denkt en twijfelt zo lang dat hij iedereen verliest. Het rationeel denken komt later in het verhaal terug met de vraag of ze de staart van de aap wel of niet moeten afhakken.

In het eerste hoofdstuk bekritiseert hij toch de ratio, omdat de man in het verhaal zo lang nadenkt en redeneert dat hij al zijn dierbaren verliest in de rivier. De mens kan dus wel te lang over iets nadenken en redeneren. De schrijver bedoelt dus dat de mens niet over elke situatie lang moet nadenken en redeneren, maar ook moet handelen. Anders heeft de mens niks aan zijn/haar ratio. Ook al bekritiseert de schrijver het, het is nog steeds een belangrijk kenmerk van het verhaal.

De ideeën van de Franse Revolutie zijn ook terug te vinden in dit verhaal. De ideeën van de Franse Revolutie waren vrijheid, gelijkheid, broederschap (zoals al eerder beschreven). Deze ideeën zijn ook kenmerken van de Verlichting, omdat toen de Franse Revolutie opkwam. In het verhaal willen de personages vrijheid. Iedereen is genummerd en alleen de eerste paar getallen doen er toe en maken wat uit. Het verschil in staartlengte is ook iets wat gelijkheid tegengaat, daarom wil een bepaalde groep apen deze bij elke aap afhakken, zodat ze allemaal gelijken van elkaar zijn wat betreft staarten.

Kortom ‘Reize door Aapenland’ is representatief voor de Verlichting, omdat het ten eerste een imaginair reisverhaal is. Ten tweede het rationeel denken een grote rol speelt, ook al wordt het bekritiseert in het eerste hoofdstuk. Tenslotte, omdat belangrijke ideeën uit de Franse Revolutie een grote rol spelen.