zaterdag 31 december 2016

Stromingsboekopdracht 2b De komst van Joachim Stiller

Algemene informatie
  1. Hubert Lampo, de komst van Joachim Stiller
  2. Eerste druk 1960, 43e druk 2010
  3. Pagina’s: 218
  4. Genre: Psychologische roman

Samenvatting
Schrijver en journalist Freek Groenevelt ziet op een dag vier wegwerkers de straat openbreken om deze daarna weer dicht te maken, onverstoorbaar als engelen. Freek besluit om hierover een stukje in de krant te schrijven. Keldermans, de wethouder van openbare werken reageert op het artikel met een brief waarin het voorval wordt ontkend. Een dag later ontvangt Freek een brief uit 1919, waarin de gebeurtenissen over de wegwerkers voorspeld worden. De redactie van het literaire tijdschrift, waarin een lasterlijk stuk over Freek staat, ontvangt ook een brief, van Joachim Stiller. Hierin staat dat Freek een belangrijke opdracht heeft en dat hij niet belasterd mag worden.
In een tweedehands-boekenwinkel ziet Freek een zestiende-eeuws boek over het einde der tijden, geschreven door Joachim Stiller. Simone Marijnissen, een vriendin van Freek, heeft inmiddels een telefoontje van Joachim Stiller gekregen: zij mag Freek niet laten gaan. Zij gehoorzaamt door haar verloving te verbreken. Freek en Simone worden verliefd op elkaar, alsof het door hogerhand bepaald is. Stiller belt Freek op om hem moed in te spreken. Na een aantal dagen vol vreemde gebeurtenissen herinnert Freek zich een Amerikaanse militair die aan het eind van de oorlog door een explosie om het leven is gekomen: majoor Joachim Stiller.
Freek en Keldermans krijgen beiden een brief van Stiller waarin staat dat hij hen op het stationsplein wil ontmoeten. Maar voordat ze Stiller kunnen spreken, wordt hij door een lergertruck overreden. Stiller wordt overgebracht naar het mortuarium. Wanneer Freek drie dagen later een bezoek brengt aan het mortuarium, blijkt het lijk verdwenen te zijn.

Kenmerken stroming
De stroming van het boek is moderne Vlaamse literatuur en zijn werk wordt gerekend tot het magisch-realisme. De kenmerken van het magisch-realisme zijn vooral verhalen die geheimzinnig zijn en een vervreemd karakter hebben. In het magisch-realisme spelen de psychologische opvattingen van Carl Jung een grote rol. Volgens Jung denkt het collectieve on(der)bewuste in archetypen: oerbeelden. Welke oerbeelden dat zijn, is afhankelijk van de cultuur. In de Westerse cultuur komen we onder andere de volgende archetypen tegen: Orpheus (de liefde is sterker dan de dood), Atlantis (een nieuwe wereld moet ontdekt worden), Parcival (een held is op zoek naar het paradijs), Anima (de ideale vrouw) en de Messias (een verlosser zal ons redden).

Verwerkingsvragen
De opvatting van Carl Jung komen duidelijk in het boek naar voren. De liefde van Freek voor Simone zorgt ervoor dat hij niet krankzinnig wordt en hij vindt daar ook zijn rust in. Dit werkt ook tegenovergesteld. Atlantis zie je ook in het verhaal terug. In het verhaal wordt het einde voorspeld door mensen op straat en dat is dan het einde van die wereld. Er moet dus een nieuwe wereld worden ontdekt. Anima zou je kunnen vergelijken met Simone, omdat een hogere macht lijkt te bevelen dat Freek met haar moet trouwen. Freek vindt haar ook elke dag perfect en blijft van haar, vanaf dag 1 dat ze bij elkaar zijn, houden. Freek vindt haar ook de ideale vrouw en kan bij haar rustig worden. De Messias speelt ook een grote rol in dit verhaal en die rol zou je kunnen toeschrijven aan Joachim Stiller. Hij was na 3 dagen verdwenen uit het mortuarium, zoals Jezus dat ook deed uit zijn graf. Jezus wordt ook gezien als de Messias.

Dit verhaal is een exponent van het magisch-realisme, omdat Lampo duidelijk de opvattingen van Carl Jung gebruikt in zijn verhaal. Het verhaal is ook geheimzinnig gemaakt door de berichten van Joachim Stiller en het geheim houden van zijn personage tot het einde van het verhaal.

Bronnen

vrijdag 16 december 2016

Recensie Harry Mulisch, De ontdekking van de hemel

1. Algemene informatie

2. De opdracht
Inleiding
Ik heb het boek gelezen ‘de ontdekking van de hemel’ van Harry Mulisch. Harry Mulisch is misschien wel de bekendste schrijver van Nederland. Iedereen kent het opvallende portret van zijn zilvergrijze haardos, welgeproportioneerde neus en twinkelende oogjes; Mulisch is altijd op zoek naar een verhaal. Samen met Gerard Reve en W.F. Hermans behoorde Mulisch tot de generatie ‘naoorlogse schrijvers’. Harry Victor Mulisch werd in 1927 in Haarlem geboren. Tijdens de oorlogsjaren ging hij bij de huishoudster Frieda Falk wonen en begon daar met schrijven. Doordat Mulisch’ moeder Joods was en zijn vader een collaborateur, bevond hij zich in een bijzondere positie. ‘Ik bèn de Tweede Wereldoorlog,’ is in dit verband een bekende uitspraak van hem. De holocaust en het oorlogsgeweld spelen dan ook een prominente rol in zijn boeken.

Het boek heeft de NS Publieksprijs 2002 en de AKO literatuurprijs 1993 gewonnen. Het boek is ook verfilmd als de Engelse film: The discovery of heaven (2001). De boodschap van het boek kan zijn dat de mens het verbond met de hemel heeft gebroken door zich over te geven aan de techniek en daarmee een verbond heeft gesloten met de duivel.

Mijn verwachtingen zijn groot voor het boek, omdat het boek verfilmd is en verschillende prijzen heeft gewonnen. Ik heb ook grote verwachtingen van het boek, omdat het Meneer Kroons favoriete roman is. Ik heb wel de verwachting dat het boek soms langdradig kan zijn door de grote omvang van het boek en de vele pagina’s.

Kern
Ik weet niet zo goed wat ik van het boek moet vinden. Wat ik wat minder vond aan het boek waren namelijk de langdradige gesprekken tussen Onno en Max. Aan het begin kon ik het nog waarderen, maar naderhand kwam het zo vaak voor dat ik soms met tegenzin die gesprekken las. Ik vond het ook jammer dat een van mijn lievelingspersonages zo snel kwam te overlijden in het boek, namelijk Max. De conflicten die Max had in zijn leven vond ik het verhaal versterken en vond het dan ook jammer dat hij snel om het leven kwam door een meteoriet.

Wat ik wel goed vond aan het boek was de boodschap die het boek over wilde brengen. Het was duidelijk zichtbaar in het boek en, zelfs door mij, snel te begrijpen. Het einde van het boek vond ik geweldig beschreven met verbintenissen die Quinten en Onno konden leggen met het geloof en dat vond ik ook erg interessant. Ook vond ik de droom van Quinten ook zeer mooi beschreven.

Conclusie
Uiteindelijk zal ik het boek toch aan iedereen aan kunnen raden. Behalve dan aan de mensen die niet van langdradige verhalen houden en ook niet aan mensen die zo’n dikke pil liever niet in hun tas willen meenemen naar huis. Ik had er geen spijt van om het boek te lezen en ik denk dat niemand dat ook heeft. De langdradige gesprekken tussen Onno en Max kunnen je misschien vervelen, maar daar moet je je doorheen zetten om toch gewoon een prachtige roman te lezen. Dus lees het boek ook al twijfel je erover.

Bronnen